Monday, April 26, 2010

Σκέψου σαν άντρας!

Πώς οι ορμόνες και οι νευρώνες φτιάχνουν νικητές

Λένε ότι η στύση βραχυκυκλώνει τον εγκέφαλο, κι ότι όταν το κάτω κεφάλι σηκωθεί το πάνω παύει να σκέφτεται. Στην πραγματικότητα αυτό που συμβαίνει είναι πολύ πιο σύνθετο και πιο ενδιαφέρον. Η κεντρική διοίκηση μιας στύσης βρίσκεται στον εγκέφαλο, και μάλιστα στη βάση του κρανίου, σε μια περιοχή που ονομάζεται υποθάλαμος. Από εκεί ρυθμίζονται οι ορμονικές εκκρίσεις, η δοσολογία τω χημικών ουσιών που παράγει το σώμα μας και μας κάνει να νιώθουμε τον ερωτικό πόθο σε όλες τις μεγαλειώδεις διαστάσεις του, και όχι μόνο σε ότι αφορά τη διάσταση του πέους μας. Από τον υποθάλαμο ρυθμίζονται επίσης οι διακυμάνσεις όλων των συναισθημάτων μας, αυτών που χρωματίζουν τις σκέψεις μας και μας κάνουν να δρούμε με τον τρόπο που δρούμε, άλλοτε για το καλό και άλλοτε όχι. Που μας κάνουν άνδρες, με τα ελαττώματα και τα προτερήματά μας. Που μας κάνουν πότε συμπληρωματικούς και πότε ανταγωνιστικούς, αλλά σχεδόν πάντα διαφορετικούς από τις γυναίκες.

Ένας Αριανός στην Αφροδίτη

Στα τέλη του 19ου αιώνα, ένας Γάλλος ανατόμος διαβεβαίωνε ότι «στις ευφυέστερες φυλές, όπως οι Παριζιάνοι, ο εγκέφαλος των γυναικών είναι αντίστοιχου μεγέθους με τον εγκέφαλο ενός γορίλα παρά με τους πιο ανεπτυγμένους ανδρικούς εγκεφάλους». Και συμπλήρωνε: «Όσοι έχουν μελετήσει την ευφυΐα των γυναικών αναγνωρίζουν ότι οι γυναίκες εκπροσωπούν τις υποδεέστερες μορφές ανθρώπινης εξέλιξης αφού συγγενεύουν περισσότερο με αγρίους παρά με ενήλικες, πολιτισμένους άνδρες».

Ευτυχώς, σήμερα γνωρίζουμε πολύ περισσότερα πράγματα για να παίρνουμε στα σοβαρά τέτοιου είδους απόψεις. Η επιστημονική αλήθεια είναι ότι ο ανδρικός και ο γυναικείος εγκέφαλος διαφέρουν ελάχιστα μεταξύ τους. Διαφορές ωστόσο υπάρχουν, κυρίως στον τρόπο που τα δύο φύλα χρησιμοποιούν τα δύο ημισφαίρια του εγκεφάλου τους. Σε πειράματα όπου προβάλλονται στιγμιαία λέξεις σε μία οθόνη στο ένα μόνο μάτι, οι γυναίκες τα καταφέρνουν καλύτερα όταν η εικόνα παρουσιάζεται αριστερά (από όπου διοχετεύονται οι πληροφορίες προς τη δεξιά πλευρά του εγκεφάλου). Επιπλέον, έπειτα από ένα εγκεφαλικό στο αριστερό ημισφαίριο, ο αριθμός των γυναικών που χάνουν την ικανότητα της ομιλίας είναι πενταπλάσιος από αυτόν των ανδρών.

Στους δυσλεκτικούς, τα εγκεφαλογραφήματα δείχνουν ότι τα αγόρια χρησιμοποιούν λιγότερο το αριστερό ημισφαίριο, που αποτελεί την καρδιά του κέντρου της γλώσσας στον εγκέφαλο. Ίσως αυτό εξηγεί γιατί τα αγόρια είναι πιο ευάλωτα στη συγκεκριμένη πάθηση από τα κορίτσια. Ίσως πάλι όχι. Οι ανατομικές διαφορές στον εγκέφαλο ανδρών και γυναικών είναι εξαιρετικά μικρές για να εξηγήσουν την εντυπωσιακή απόκλιση που επιδεικνύουν τα δύο φύλα στις συμπεριφορές τους. Τελικά, αυτό που μας κάνει διαφορετικούς δεν είναι η ανατομία αλλά η λειτουργία του εγκεφάλου, η οποία καθορίζεται εν πολλοίς από τις εκκρίσεις ορμονών και νευροδιαβιβαστών. Για παράδειγμα, ένας νευροδιαβιβαστής που ονομάζεται σεροτονίνη και του οποίου η έλλειψη σχετίζεται με την κατάθλιψη εκκρίνεται στους άντρες σε ποσότητα διπλάσια από όσο στις γυναίκες – κάτι που εξηγεί γιατί οι γυναίκες είναι πιο επιρρεπείς στην κατάθλιψη. Με τη σειρά της η σεροτονίνη αυξάνεται όταν αυξάνεται και η τεστοστερόνη, η ουσία που συνδέει τους όρχεις με το μυαλό και αντιστρόφως. Μια επιβράβευση, επαγγελματική, ερωτική, ακόμα και ποδοσφαιρική όταν η ομάδα μας βάλει γκολ, προκαλεί μέσα μας μια πλημμυρίδα ορμονικών εκκρίσεων, ένα βιοχημικό κοκτέιλ παραγόντων ευδιαθεσίας, την απόλυτη συνταγή του φυσικού, ανδρικού, high. Οι αρσενικοί ηγέτες είναι φουλ στην τεστοστερόνη, γιατί η επιβράβευση της εξουσίας είναι το απόλυτο αφροδισιακό.

Η κρυφή γοητεία της φαλάκρας

Τι είχαν κοινό μεταξύ τους ο Ιούλιος Καίσαρ, ο Ναπολέων και ο Λένιν; Εκτός από το γεγονός ότι ήταν όλοι τους γεννημένοι ηγέτες που άλλαξαν τον ρου της ιστορίας, διέθεταν….φαλάκρα. Αυτοί, και άλλοι φαλακροί συνοδοιπόροι τους, ίσως να μην γνώριζαν ότι η αιτία που η κεφαλή τους είχε απωλέσει το τρίχωμά της ήταν οι αυξημένες ποσότητες τεστοστερόνης που έρρεαν στο αίμα τους. Όχι τυχαία λοιπόν, έλεγαν για τον Ιούλιο Καίσαρα, περίφημο για τις ερωτικές του κατακτήσεις και επιδόσεις: «Κρύψτε τις κόρες σας! Πλησιάζει ο φαλακρός μοιχός!»

Η φαλάκρα λοιπόν κάθε άλλο παρά σημείο πρόωρου εκφυλισμού της αρσενικής ισχύος είναι. Το αντίθετο μάλιστα – και μην ακούτε αυτούς που προσπαθούν να σας πουλήσουν γιατροσόφια για την καταπολέμησή της. Κι ο θρυλικός Γκουσγκούνης φαλακρός ήταν, και τώρα ξέρετε το γιατί.

Η τεστοστερόνη κορυφώνεται γύρω στα 30 κι ύστερα αρχίζει σιγά-σιγά να φθίνει, μέχρι να μπει ο άνδρας στην ανδρική κλιμακτήριο, εκεί γύρω στα 70, όπου η τεστοστερόνη μειώνεται περίπου στο μισό. Επίσης, η τεστοστερόνη αυξομειώνεται στη διάρκεια της μέρας αλλά και του χρόνου. Στην Αγγλία κορυφώνεται την άνοιξη, όπως καταγράφεται από την αλματώδη αύξηση των χρησιμοποιημένων προφυλακτικών που συγκεντρώνονται στους υπονόμους του Λονδίνου. Στο Κονγκό πέφτει στη διάρκεια της ετήσιας περιόδου πείνας, προφανώς διότι με άδειο το στομάχι πού όρεξη για πήδημα.

Αντίθετα, ένα καλό γεύμα, συνοδευόμενο με ένα καλό κρασί, δημιουργεί τις ιδανικές συνθήκες για καλό σεξ, αφού ένα ικανοποιημένο στομάχι αυξάνει τη σεροτονίνη η οποία με τη σειρά της σπρώχνει την τεστοστερόνη να ανέβει πιο ψηλά. Στα αρνητικά της τεστοστερόνης καταγράψτε τα καρδιοαγγειακά στα οποία είμαστε περισσότερο επιρρεπείς από τις γυναίκες. Δεν υπάρχει όφελος χωρίς κόστος. Μπορεί να περνάμε τη ζωή μας με λιγότερες σκοτούρες, πεθαίνουμε όμως πιο νωρίς από αυτές αφού το high μας μάς βουλώνει σταδιακά τις αρτηρίες.

Γεννημένοι για τη βία;

Η κινηματογραφική ταινία Alien 3 διαδραματίζεται σε μία πλανητική αποικία καταδίκων. Οι κατάδικοι έχουν κληρονομήσει μία πρόσθετη δόση ανδρισμού (για την ακρίβεια ένα πρόσθετο χρωμόσωμα Υ), μία πάθηση που πλήττει το ένα στα χίλια αγόρια της Γης. Όπως λέει ο δεσμοφύλακας, «όλοι τους έχουν διπλό Υ – είναι κλέφτες, βιαστές, φονιάδες, παραχαράκτες, παιδεραστές… καθάρματα μηδενός εξαιρουμένου». Η επίδραση που ασκεί το φύλο στον εγκέφαλο καταγράφεται συνήθως ως κάτι το αρνητικό. Το μυαλό των ανδρών ανταποκρίνεται, μέσα από μια μακρά αλυσίδα εσωτερικών και εξωτερικών ερεθισμάτων, στον πανίσχυρο μικρό διακόπτη του, το χρωμόσωμα Υ που καθορίζει το ανδρικό φύλο. Ορισμένες από τις αποκρίσεις δεν είναι καθόλου ελκυστικές. Η εγκληματική δραστηριότητα, για παράδειγμα, είναι ένα χόμπι με το οποίο ασχολείται κυρίως το ήμισυ του ανθρώπινου πληθυσμού. Οι άνδρες είναι δέκα φορές πιο επιρρεπείς στο φόνο (τάση που εξισορροπείται από το γεγονός ότι είναι και πέντε φορές πιθανότερο να είναι αυτοί το θύμα) από τις γυναίκες. Αυτό δεν παρατηρείται αποκλειστικά στις ανεπτυγμένες κοινωνίες. Σε μία φυλή της Νότιας Αμερικής σχεδόν το 50% του ανδρικού πληθυσμού έχει σκοτώσει κάποιον άλλο άνδρα, σε αντίθεση με τις γυναίκες της φυλής που σπάνια γίνονται επιθετικές. Ακόμα και οι αρσενικοί πίθηκοι μπλέκουν σε πιο άγρια παιγνίδια από τους θυληκούς, και μάλιστα προτιμούν τα φορτηγά από τις κούκλες.

Δεν υπάρχει ανθρώπινη κοινωνία στον πλανήτη που να μην δόξασε κάποτε το ανδρικό φύλο μέσα από το πρότυπο του ήρωα-πολεμιστή. Είτε πρόκειται για τον Αχιλλέα είτε για τον Ράμπο (ας μου συγχωρήσουν οι αρχαιολάτρες τη σύγκριση) ο «τυπικός» άνδρας είναι βουτηγμένος στο αίμα των εχθρών του. Ωστόσο, αυτό μπορεί να μην έχει να κάνει τόσο με τη φύση του ανδρικού φύλου όσο με τις κοινωνικές συνθήκες, ή μάλλον με τους κανόνες του παιγνιδιού που ορίζουν το κοινωνικό status τη δεδομένη ιστορική περίοδο. Οι executives διάβαζαν στη δεκαετία του 80 την «Τέχνη του Πολέμου» του Κινέζου στρατηγού Σαν Τζου, για να εμπνευστούν και να εφαρμόσουν τα δέοντα στον κόσμο των επιχειρήσεων. Όμως ο κόσμος έχει αλλάξει από τότε. Ο ανταγωνισμός γίνεται πλέον με άλλους όρους, περισσότερο μέσα από συμμαχίες παρά μέσα από έριδες. Ο στόχος δεν είναι η νίκη υπέρ πάντων, αλλά πώς θα ωφελήσεις με τις πράξεις σου το κοινωνικό σύνολο, το περιβάλλον, τη μητέρα Γη. Επιπλέον, στο παιχνίδι έχουν μπει και οι γυναίκες οι οποίες έφεραν μαζί τους τη δική τους νοοτροπία. Με λίγα λόγια, ο βαρβάτος και άγριος πολεμιστής δεν χωράει πλέον στα boardrooms ενώ θεωρείται passé και brutal στα media. Κι αν θέλετε ένα καλό παράδειγμα δεν χρειάζεται παρά να προσφύγετε στην εικόνα του νυν Αμερικανού προέδρου, ενός τυπικού metrosexual με οικολογικές και άλλες ευαισθησίες. Μπορεί το χρωμόσωμα Υ να προδιαθέτει τον άνδρα για την βία, κάτι που ήταν προφανώς αναγκαίο για την επιβίωση του είδους μας στην άγρια φύση, δεν μας παρέχει όμως καμία χρήσιμη υπηρεσία σήμερα, σε έναν κόσμο στον οποίο πρέπει να γινόμαστε αρεστοί σε γυναίκες executives αν θέλουμε να πάμε μπροστά. Ο σημερινός ιδανικός άντρας είναι αυτός που διαβάζει ποίηση, ξέρει την ψυχαναλυτική θεωρία και την εφαρμόζει, ανακυκλώνει τα σκουπίδια του, και προτιμά ένα ποδήλατο από μια Buggatti. Οι υπόλοιποι είναι απλά βλάχοι.

Ανδρικός εγκέφαλος: Οδηγίες για νικητές (και ηττημένους)

Μα θα μου πείτε, αδελφοί μου, επιτέλους πού πάμε; Σε λίγο θα μας φορέσουν και φουστάνια! Ψυχραιμία. Μπορεί ο σύγχρονος πολιτισμός και η κοινωνία να διαμορφώνουν σε μεγάλο βαθμό τον τρόπο που σκεφτόμαστε και που συμπεριφερόμαστε, ωστόσο στο πίσω μέρος του εγκεφάλου μας, σε εκείνο τον βουβό αλλά πάντα ενεργό υποθάλαμο, αναβράζουν οι ορμόνες του φύλου μας. Οι άντρες θα μείνουμε πάντα άντρες. Χρειαζόμαστε την περιπέτεια και την πρόκληση. Όταν μας τα στερήσουν μαραζώνουμε, η τεστοστερόνη μας πέφτει, το ίδιο και η σεροτονίνη, και αν διαβάσατε προσεκτικά μέχρι τώρα το άρθρο μου θα καταλάβατε γιατί υπάρχουν ανάμεσά μας δυστυχισμένοι άντρες. Κάποιος, ή κάποια, τους έκοψε τον αέρα. Από δυνητικούς πολεμιστές προορισμένους για τη νίκη, τους έκανε ηττημένους αιχμαλώτους μιας λανθασμένης νοοτροπίας.

Ναι στο ποδήλατο αλλά ποτέ όχι στην Buggatti. Αν θέλετε να διατηρείτε τον εγκέφαλό σας σε καλή κατάσταση παίξτε! Σκληρά ή μαλακά δεν έχει σημασία, σημασία έχει να μην βγαίνετε ποτέ από το παιγνίδι. Για να είστε νικητές πρέπει να μην να σας νοιάζει κι αν χάσετε. Πάρτε ρίσκα, κι αφήστε τες να σας αγαπούν για τις αδυναμίες σας.

No comments:

Post a Comment