Ζήτω οι Ελληνίδες recessionistas!

Σας αγχώνουν ακρώνυμα τύπου ΔΝΤ, ΠΑΜΕ ή ΓΑΠ; Υπολογίζετε τα υπόλοιπα των δανείων σας με αποτέλεσμα να σας στοιχειώνουν εφιάλτες ότι φοράτε Crocs αντί Manolo; Πηγαίνετε να μακιγιαριστείτε κι αντί για την αντανάκλασή σας στον καθρέπτη βλέπετε αποκαλυπτικές εικόνες από μπαρουτιασμένες μπουτίκ, λεηλατημένα σουπερμάρκετ, κι εσάς να αρμέγετε κατσίκες και να μαζεύετε χόρτα σε ραχούλες; Όχι, αγάπες μου, μην το χάνετε! Δεν φαντάζεστε πόσο καλά μπορείτε να περάσετε χάρη στην οικονομική κρίση! Το μυστικό είναι να πάψετε να σκέφτεστε ως μια πρωταγωνίστρια του Sex and the City (très passé) και να αρχίσετε να σκέφτεστε ως μια βέρα Ελληνίδα recessionista.

Ας αρχίσουμε λοιπόν από τα βασικά: τι εστί «κρίση»; Δεν νομίζω να υπάρχει αναγνώστρια αυτού του περιοδικού που να έχει την παραμικρή αμφιβολία ότι η κρίση - η οποιασδήποτε μορφής - είναι υπόθεση ψυχολογίας. Εδώ και μήνες μας βομβαρδίζουν με τα χειρότερα νέα. Κάθε φορά που οι ειδήμονες του Υπουργείου Οικονομικών μετρούν τα λεφτά του Εθνικού μας Ταμείου τα βρίσκουν ολοένα και λιγότερα. Τα κόμματα αλληλοσπαράσσονται αφού, άξαφνα και όλως περιέργως, ανακάλυψαν κάτι που γνωρίζαμε όλοι οι υπόλοιποι από το 1821: ότι οι πολιτικοί είναι λαμόγια και τα παίρνουν. Οι εργατοπατέρες λυσσάνε δήθεν για λογαριασμό των εργαζομένων και των ανέργων, όταν οι ίδιοι ούτε εργαζόμενοι είναι ούτε άνεργοι. Όσο για τα κανάλια και τα ραδιόφωνα ένα θα σας πω: έχω πάψει να ακούω και να βλέπω, διότι δεν αντέχω άλλο τη μονοτονία του εθνικού μοιρολογιού στο οποίο έχουν άπαντες επιδοθεί.

Όχι, η Ελληνίδα recessionista δεν μασάει από κάτι τέτοια. Δεν επιτρέπει να της χαλάσουν την ψυχολογία οι αξιολύπητες φιγούρες και οι βασάνηδες του δημόσιου βίου. Δεν ανέχεται να της υπαγορεύουν οι γραφειοκράτες της Κομισιόν και του G20, οι χαιρέκακοι οικονομολόγοι με Νόμπελ ή χωρίς, πώς θα αισθάνεται η ίδια. Δεν πενθεί. Ανθεί! Διότι αντιλαμβάνεται ότι στη βάση της ανθρώπινης ευτυχίας βρίσκεται η ποιότητα του αυτοπροσδιορισμού. Αν αφήσεις τους άλλους να σε πείσουν ότι δεν αξίζεις, ότι πρέπει να παραιτηθείς από την προσπάθεια ή την ελπίδα, τότε είσαι χαμένη. Αν δεν φιλτράρεις τα γεμάτα δηλητήριο λόγια που περισσεύουν αυτόν τον καιρό σε τούτο τον έρμο τόπο, αν τα πιστέψεις, θα πρέπει να γίνεις αυτόχειρ και να πέσεις από το Σούνιο αλαλάζοντας. Αυτοπροσδιορίζομαι σημαίνει αποφασίζω εγώ για το ποια είμαι, τι κάνω, πού πάω, γιατί πιστεύω ότι πιστεύω, γιατί ξέρω να διαχωρίζω τις αξίες. Διότι άλλο οι οικονομικές αξίες και άλλο οι προσωπικές. Άλλο η μείωση του μισθού κι άλλο πράγμα ολότελα η μείωση της αξίας της εργασίας – ή, αν προτιμάτε, της προσωπικότητας.

Τα 90s μας έκαναν να ταυτίσουμε την επιτυχία με τα λεφτά. Μας έπεισαν ότι η καταξίωση έρχεται μέσα από τη σύγκριση μισθών και εισοδημάτων. Το μάντρα της ταινίας Wall Street «Greed is good» («Η απληστία είναι καλό») αντηχεί σήμερα με τρόπο διεστραμμένο, όταν ένας ολόκληρος λαός αξιολογείται με βάση το δημόσιο χρέος ή τα ελλείμματα. Ξεχάσαμε - όλοι, ακόμα και οι οικονομολόγοι - ότι το χρήμα, τα ευρώ, τα δολάρια, είναι το αριθμητικό μέτρο της σχετικής αξίας εμπορευμάτων και υπηρεσιών σε μια αγορά. Αυτό και τίποτα περισσότερο. Το χρήμα δεν μπορεί να μετρήσει αυτά που ούτε πουλιούνται ούτε αγοράζονται: την αγάπη και τη στοργή ανάμεσα σε συντρόφους, σε συζύγους, σε φίλους, σε γονείς και παιδιά. Αυτά που μας κάνουν καλύτερους γιατί μας δημιουργούν αληθινές υποχρεώσεις και όχι «κεκτημένα» δικαιώματα.

Να λοιπόν, αγαπητές φίλες, πώς η οικονομική κρίση έχει τη δύναμη να βγάλει το καλύτερο από μέσα μας. Καιρός να ξεπεράσουμε τις απατηλές υποσχέσεις μιας ιλλουστρασιόν ζωής που εφευρέθηκε για να μας εξαπατήσει, και να ανακαλύψουμε ξανά τα απλά και ζωτικά που μας κάνουν ευτυχισμένους.